|
دنياي مقالات ورزشي اسکولیوز عبارت است از انحراف طرفی ستون مهره‌ها، به نحوی که زواید شوکی مهره‌ها به سمت تقعر و بدنه مهره‌ها به سمت تحدب چرخش پیـدا می‌کنـد. برخلاف وضعیتهای طبیعی کیفوز (قوس پشتی)، لوردوز (قوس گردنی و کمـری) که به صـورت طبیـعی در همه افـراد وجـود دارد، ایـن وضعیت همیشه غیـرطبیعی محسـوب می‌شود. معمولاً همه اتفاق نظر دارند که انحنای جانبی ستون مهره‌ها، زمانی به عنوان اسکولیوز شناخته می‌شود که انحنای آن بیش از ۱۰ درجه باشد. این نگرش، تعداد زیادی از افرادی را که دارای انحنای زیر ده درجه هستنـد، در گـروه طبیـعی قرار می‌دهـد. تغییر شکل، در دو جهت جانبی و چرخشی و با پیشرفت خمیدگی تغییرات وضعیتی در ستون مهره‌ها به وجود می‌آیـد. تغییر شکل در قفسه سینه ممکن است در نتیجه چرخش تنـه مهره‌های پشتی بـاشد که همراه با آن، ممکن است تغییر شکل در لگن نیز ایجـاد شـود. اسکولیـوز، یک نـاهنجاری است که در سنین طفولیت و نوجوانی ایجاد می‌شود و در سنین بالا نیز پایدار می‌ماند. میزان شیوع: اسکولیوز معمولاً قبل از ۱۴ سالگی نمایان می‌شود. و میزان شیوع آن ۹/۱ درصد است. مکانیزم اسکولیوز: عوامل زیر در ایجاد اسکولیوز دخالت دارند: ۱٫ قانون موازنه در حالت طبیعی، خمیدگی جانبی در ستون مهره‌ها وجود ندارد و عضلاتی که ستون مهره‌ها را در وضعیت قائم نگه می‌دارند، توازن را کنترل می‌کنند. زمانی که خمیدگی به وجود می‌آید، یک خمیدگی جبرانی نیز بلافاصله بطور غریزی به وجود می‌آید تا وضعیت را بطور قائم نگه دارد. ۲٫ ساختمان مهره‌ها ستون مهره‌ها یک میله مستقیم نیست؛ بلکه از یک سلسله قطعات مفصل شده به هم تشکیل می‌شود تا یک انحنای قدامی خلفی را در سطح سهمی به وجود آورد. هرگونه حرکت جانبی فقرات همراه با چرخش آن است و زواید متصل به آن، نظیر دنده‌ها نیز این چرخش را دارند. ۳٫ تعادل باطنی در ستون مهره‌های طبیعی، یک تعادل باطنی وجود دارد که در اثر قابلیت ارتجاعی رباط‌های طولی است و باعث فشرده شدن مهره‌ها به یکدیگر از یک طرف و نیروی انبساطی از طرف دیگر می‌شود، و همچنین باعث جدا شدن مهره‌ها می‌شود. ۴٫ تمایل و عوامل انتقالی نیروهایی که باعث به وجود آمدن اسکولیوز می‌شوند، تمایل و حس انتقال است. عامـل تمایل توسط تعادل عضله و عامل انتقالی تـوسط تعادل باطنی بطور طبیعی ایستادگی می‌کنند. تقسیم‌بندی اسکولیوزها براساس تعداد قوسها: ۱٫ اسکولیوز ساده اسکولیوزهایی هستند که فقط یک قوس دارند. ۲٫ مادر زادی فرد به هنگام تولد، دارای ناهنجاری مهره‌ای بوده و ستون فقرات وی انحراف جانبی دارد. ۳٫ اکتسابی به انواعی از اسکولیوزها اطلاق می‌شود که فرد در طول دوران زندگی تحت تأثیر عوامل مختلف به آن دچار شود. تقسیم بندی اسکولیوزها براساس شدت تغییر شکل:
بررسی وضعیت فرد اسکولیوزی:
۱٫ شانه‌های فرد بررسی شوند و معلوم شود که آیا در یک سطح قرار گرفته‌اند و یا نه! اگر در یک سطح نباشند، می‌تواند به عنوان علامتی از علائم اسکولیوز باشد. لازم به ذکر است کــه همتـراز نبـودن شـانـه‌ها، به تنهایی نمی‌توانـد دلیـل بـر وجـود اسکولیـوز بـاشـد. ۲٫ زوایـای تحتـانی کتفها بررسی شوند. اگـر در یک سطح نباشند، باید یـادداشت شـود. ۳٫ زواید شوکی مهره‌ها با ماژیک علامت‌گذاری و سپس به هم وصل شوند. اگر یک خط صاف را تشکیل دادند، ستون مهره‌ها در وضعیت طبیعی قرار دارند؛ اما اگر انحرافی در خط فوق وجود داشت، دال بر اسکولیوز است. ۴٫ خم شدن طرفی (به راست و چپ) ارزیابی شود. در افراد دارای اسکولیوز، دامنه حرکتی خم شدن طرفی یکسان نیست. ۵٫ چرخش تنه به راست و چپ ارزیابی شود. در افراد دارای اسکولیوز، دامنه حرکتی چرخش به طرفین با هم مساوی نیستند. ۶٫ در حالت ایستاده، فاصله انگشتان فرد تا سطح زمین در دو طرف اندازه‌گیری می‌شود. در افراد دارای اسکولیوز، این فاصله‌ها یکسان نیست. ۷٫ بررسی عضلات اطراف تنه ضروری است. در افراد سالم، قرینگی در دو طرف تنه وجود دارد. در افراد دارای اسکولیوز، توده عضلانی در سمت تقعر وجود دارد. ۸٫ در افراد دارای اسکولیوز، چینهای دو طرف تنه (پهلوها) با هم تفاوت دارند. ۹٫ بررسی ستیغ خاصره‌ها ضروری است. اگر در یک سطح نباشند، می‌تواند دال بر کوتاهی اندام و یا کوتاهی عضلات باشد. ۱۰٫ چین لباسها و طول لبه دامن باید بررسی شود. در افراد دارای اسکولیوز، عدم قرینگی مشاهده می‌شود. ۱۱٫ نخ یک شاقول را روی زایده شوکی هفتمین مهره گردنی که برجسته است، قرار می‌دهیم و آویزان می‌کنیم. نخ باید در امتداد زواید شوکی همه مهره‌ها باشد و از وسط چین دو باسن رد شود. در افراد دارای اسکولیوز، این نخ از مسیر گفته شده عبور نمی‌کند. ۱۲٫ اندازه‌گیری حجم حیاتی در افراد اسکولیوزی که قوس اسکولیوز در ناحیه پشتی قرار دارد، نشان می‌دهد که حجم حیاتی کاهش می‌یابد. آزمایشهای تشخیص اسکولیوز ساختمانی از متحرک: ۱٫ آزمایش ایستادن روی انگشتان اسکولیوزهایی که منشأ عضلانی دارند، با ایستادن فرد روی انگشتان تا حد زیادی اصلاح می‌شوند. اسکولیوزهای ساختمانی هیچ تغییری نمی‌کنند. ۲٫ از فرد می‌خواهیم تا در حالت نشسته قرار گیرد. اگر اسکولیوز برطرف شد، نشان دهنده متحرک بودن (وضعیتی بودن) اسکولیوز است. ۳٫ تشخیص اسکولیوز ساختمانی از متحرک فرد می‌نشیند و به سمت جلو خم می‌شود. اگر انحراف مهره‌ها باقی بود، نشان دهنده اسکولیوز ساختمانی است. اگر قوز دنده‌ای نیز وجود داشت، تأیید کننده اسکولیوز ساختمانی خواهد بود. ۴٫ تشخیص اسکولیوز متحرک و ساختمانی هنگامی که فردی می‌نشیند، اگر اسکولیوز در ستون مهره‌ها وجود داشته باشد، از او خواسته می‌شود تا به سمت جلو خم شو. اگر اسکولیوز نـاپـدیـد شـد، نشـان دهنـده متحـرک بـودن آن است. ۵٫ از فرد دارای اسکولیوز می‌خواهیم تا در حالت ایستاده قرار گیرد و سپس به جلو خم شود. اگر قوس اسکولیوز از بین رفت، اسکولیوز از نوع وضعیتی است؛ اما اگر از بین نرفت، از نوع ساختمانی است. ۵٫ در حالت ایستاده، هر دو شانه‌های فرد در یک سطح قرار دارند. در یک خط نبودن شانه‌ها می‌تواند علامتی از اسکولیوز باشد. در افراد دارای اسکولیوز، شانه سمت تقعر افتادگی دارد و شانه سمت تحدب، بالاتر قرار می‌گیرد. ۶٫ اگر زواید شوکی را در طول ستون مهره‌ها علامت‌گذاری کنیم و سپس آنها را به هم وصل کنیم، باید در یک خط مستقیم قرار گیرند. در غیر اینصورت، دال بر وجود اسکولیوز خواهد بود. ۷٫ وقتی فرد عمل خم شدن طرفی را انجام می‌دهد، فاصله انگشت میانی تا سطح زمین اندازه گرفته می‌شود. این فاصله در خم شدن طرفی به راست و چپ اندازه‌گیری و سپس با هم مقایسه می‌شوند. در افرادی که دچار اسکولیوز هستند، میزان خم شدن طرفی به سمت تحدب کاهش می‌یابد. ۸٫ دنده‌ها در دو طرف تنه باید متقارن و تقارن آنها یکسان باشد. در افراد دارای اسکولیوز، ممکن است برجستگی دنده‌ای در سمت تحدب مشاهده شود. ۹٫ چینهای تنه در دو طرف ستون مهره‌ها باید قرینه باشند. در افراد دارای اسکولیوز، در سمت تقعر، چینهای اضافی به وجود می‌آید. ۱۰٫ خارهای خاصره‌ای قدامی فوقانی نیز باید در یک سطح باشند. در غیر اینصورت می‌توان گفت که لگن از راستای طبیعی خارج شده و احتمال اسکولیوز وجود دارد. بهترین روش برای تشخیص اسکولیوز استفاده از صفحه شطرنجی و شاقول است. حرکات اصلاحی: حرکات اصلاحی شامل تمرینات تقویتی، استقامتی، تنفسی و کششی است که هر یک از اینها، دارای اهمیت خاصی هستند. در زیر، به برخی از حرکات اصلاحی اشاره می‌شود. ۱٫ فرد جلوی آینه قدی می‌نشیند و وضعیت صحیح نشستن را تمرین می‌کند. ۲٫ طویل کردن تنه در حالت نشسته (افزایش ارتفاع تنه) این تمرین، یکی دیگر از تمرینهایی است که افراد دارای اسکولیوز متحرک می‌توانند انجام دهنـد. فرد در حالی که روی صندلی نشسته است، تنه خود را به سمت بالا می‌کشـد. این عمل نه تنها به انعطاف‌پذیری ستون مهره‌ها کمک می‌کند، بلکه در اصلاح، تغییر شکل و بهبود قدرت عمل عضلات نیز موثر است. فرد می‌نشیند و به سمت جلو خم می‌شود. دستها را نیز به سمت جلو می‌کشد. این حرکت موجب بهبود تحرک در ستون مهره‌ها و بهبود انعطاف‌پذیری می‌شود. این تمرین برای اصلاح تغییر شکل اسکولیوز موثر است. ۴٫ فرد جلوی آینه قدی راه می‌رود و وضعیت بدنی خود را مشاهده می‌کند. در هنگام راه رفتن شانه‌ها باید در یک سطح باشند. ۵٫ فرد از میله بارفیکس آویزان می‌شود. این عمل منجر به تأثیر جاذبه روی ستون مهره‌ها و کشیده شدن آنها می‌شود. ۶٫ تمرین طویل کردن تنه: فرد رو به شکم می‌خوابد و دستها را به سمت جلو، در امتداد سر قرار می‌دهد. سپس سعی می‌کند دستها را به جلو بکشد و طول تنه را افزایش دهد. ۷٫ کشش عضلات سمت تقعر: فرد دست سمت تقعر را روی دیوار می‌گذارد و تنه را به سمت دیوار حرکت می‌دهد. این حرکت موجب کشش عضلات سمت تقعر می‌شود. ۸٫ کشش عضلات سمت تقعر: فرد در حالت ایستاده قرار می‌گیرد و تنه را به سمت تحدب خم می‌کند. ۹٫ کشش متقاطع: الف: بالا آوردن همزمان دست چپ با پای راست ب: بالا آوردن همزمان دست راست با پای چپ ۱۰٫ تمرینات کششی تنه: تمرین در وضعیت شروع، فرد طاقباز می‌خوابد و دستها را بالای سر قرار می‌دهد. تمرین در وضعیت نهایی: فرد دستها را به سمت بالا می‌کشد و پاها را نیز به سمت بالا خم می‌کند. برای لحظاتی این وضعیت حفظ می‌شود. ۱۱٫ تمرینات در وضعیت چهار دست و پا: ابتدا فرد در وضعیت چهار دست و پا قرار می‌گیرد و سپس براساس موضع اسکولیوز، حرکات اصلاحی را انجام می‌دهد. اگر اسکولیوز در قسمت فوقانی پشت با تحدب به چپ باشد، فرد دست راست خود را بلند می‌کند و به صورت افقی نگه می‌دارد. سپس آن را به سمت چپ در حالت افقی حرکت می‌دهد. این عمل موجب کشش عضلات کوتاه و تقویت عضلات کشیده و ضعیف می‌شود. اگر اسکولیوز در قسمت میانی تنه با تحدب به چپ باشد. فرد دست راست و پای راست را بلند می‌کند و هر یک را در سطح افق به چپ حرکت می‌دهد تا عضلات سمت تقعر تحت کشش قرار گیرند.. ۱۲٫ تمرین چرخش تنه: فرد طاقباز می‌خوابد و حرکت چرخش تنه به سمت تقعر را انجام می‌دهد این تمرین موجبات کشش بافتهای کوتاه شده و اصلاح چرخش غیرطبیعی مهره‌ها را فراهم می‌سازد. ۱۳٫ شنا در آب: یکی از بهترین ورزشها شنا در آب است. افراد دارای اسکولیوز بایستی حرکاتی که در آن کشش بافتهای کوتاه شده و انقباض عضلات ضعیف لحاظ شده باشد انجام دهند. ۱۴٫ تمرینات تنفسی: برای بهبود میزان انبساط قفسه سینه و افزایش ظرفیت حیاتی بـــایستی تمرینات تنفسی انجام شوند اصلاح وضعیتها: ۱٫ وضعیتهای مختلف خوابیده به پهلو الف: فرد در حالی که ارتفاع بالش زیر سرش زیاد است، به پهلو می‌خوابد. این حالت موجب کج شدن ستون مهره‌ها می‌شود. ب: فرد به پهلو می‌خوابد؛ البته در حالی که از هیچ حمایت کننده‌ای در پهلوی کمر استفاده نمی‌کند و در ستون مهره‌های ناحیه، انحراف ایجاد شده است. ج: فرد به پهلو می‌خوابد؛ البته در حالی که از یک بالش مناسب و یا هر حمایت کننده کوچک دیگری در پهلوی راست استفاده می‌کند. ۱-۲٫ وضعیتهای حمل اجسام به صورت غلط: تکرار این وضعیتها می‌تواند موجب اسکولیوز شود. ۲-۲٫ اصلاح وضعیتهای کاری مختلف: اگر فرد جسمی را حمل می‌کند، بهتر است در فواصل مختلف جای دستها را عوض کند. یا اگر دو جسم (کیف) را حمل می‌کنند، باید هر یک از آنها را با یک دست حمل کند تا مجبور نشود که به یک سمت خم شود. ۳٫ کوتاهی اندام: اگر یک پا کوتاه باشد، فرد در هنگام ایستادن و راه رفتن مجبور است به یک سمت خم شود. این حالت موجب ایجاد اسکولیوز می‌شود. ۴٫ کوتاهی لگن در یک سمت می‌تواند منجر به اسکولیوز شود. علت آن هم این است که فـرد کج می‌نشینـد. علت ايجاد بيماري اسكوليوز شناخته شده نيست. برخي محققان، به امكان ارتباط بين استفاده نادرست از كوله‌پشتي و ايجاد اسكوليوز اشاره كرده‌اند ولي هيچ مدرك علمي مستندي براي تاييد اين ارتباط وجود ندارد. دكتر صادقي مي‌گويد: <از ديد علت‌شناختي، اسكوليوز را به دو گروه عمده تقسيم مي‌كنند. درصد عمده‌اي از اين بيماري بدون علت يا ايدئوپاتيك است و درصد كمي هم مي‌تواند به‌دليل اختلالات سيستم عصبي يا برخي اختلالات عضلاني ايجاد شود. تومورهاي نخاعي، اشكال پيشرفته بيماري دوشن و بيماري فلج اطفال مي‌توانند منجر به اسكوليوز شوند. اين بيماري در صورت عدم تشخيص و درمان به موقع مي‌تواند عوارض بسيار بدي را به‌دنبال خود داشته باشد. در عين حال اين بيماري مي‌تواند به‌طور وراثتي از والدين به كودكان انتقال يابد، ولي محققان هنوز ژن يا ژن‌هاي مرتبط با اين بيماري را كشف نكرده‌اند. حدود ۸۰ درصد موارد اسكوليوز بدون علامت بوده و قبل يا در طي دوران بلوغ ظاهر مي‌شوند. دختران بيشتر از پسرها به اين بيماري مبتلا شده و شدت اين بيماري در دختران بيشتر است. هرچه كودك در سنين پايين‌تر به اين بيماري مبتلا شود، احتمال پيشرفت و وخيم‌تر شدن بيماري بيشتر خواهد بود. در عين حال هرچه زاويه انحراف ستون فقرات بيشتر باشد، وضعيت بيماري بدتر خواهد بود و آخر اينكه اگر اين انحراف ستون فقرات در ناحيه فوقاني ستون فقرات باشد خطر پيشرفت بيماري بيشتر خواهد بود اين بيماري بدون درد پيشرفت مي‌كند و امكان دارد به‌خاطر عدم تشخيص به موقع، يك قوس ۱۰ درجه به قوسي ۵۰ تا ۶۰ درجه تبديل شود و آنگاه فقط بايد از درمان‌هاي تهاجمي و خطرناك كمك گرفت. متاسفانه بي‌توجهي كودكان و والدين به انحناي ستون فقرات مي‌تواند باعث پيشرفت آرام بيماري شود. اين بيماري مي‌تواند باعث مشكلات خطرناكي نظير دردهاي شديد كمر، مشكلات تنفسي، دفورميتي‌هاي اسكلتي و صدمات قلب و ريه شود. حال اين سوال مطرح مي‌شود كه اگر اسكوليوز بدون درد است، پس چرا باعث كمردردهاي مزمن مي‌شود؟
نظرات شما عزیزان:
درباره وبلاگ  فیلسوف باید از ایمان به زبان فراتر رود زیرا مفاهیم در چارچوب زبان اسیر می شوند و نمی توان آنها را کاملا با زبان بیان کرد.(فریدریش ویلهلم نیچه ) آخرین مطالب آرشيو وبلاگ 
نويسندگان پيوندها
|
|||
 |
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: